„Sztuka opiera się na obrazie, więc teatr by żyć musi opierać się na obrazie.”
(Zofia Tomczyk-Watrak)

wtorek, 28 czerwca 2011


Najnowszy plakat Bartka Arobala do spektaklu I nie było już nikogo, na podstawie powieści Agathy Christie, w reżyserii Aleksandry Koniecznej.

poniedziałek, 27 czerwca 2011

"Czerwona Magia"

Magię kojarzymy z obrzędem: czynnością przeistaczająca rzeczywistość. Magia przywołuje obrzęd, obrzęd - magię. W "sportretowanej" przez Franciszka Starowieyskiego sztuce Michela de Ghelderode'a – Czerwona Magia, magia to przede wszystkim kościelny rytuał, który opanowuje każdą dziedzinę życia. Określona przez obrzęd rzeczywistość, może jednak okazać się krępująca. Niderlandzcy malarze tacy jak Pieter Breughel, Hieronim Bosch i inni, nawiązywali w swych dziełach do rygorów i form religijnych obrzędów, aby pokazać jak rozsadza je napór codzienności, jak świat ludzkich przeżyć przewyższa rytualne misteria religijne. To samo uczynił Starowieyski w plakacie Czerwona magia, odrzucając krępujący, rytualny gorset.

Franciszek Starowieyski, Czerwona Magia, 1971

sobota, 25 czerwca 2011

"Hamlet" Henryka Tomaszewskiego

W pracy nad Hamletem Henryk Tomaszewski musiał zmierzyć się nie tylko z dziełem Szekspira, ale także z wizją artystyczną reżysera spektaklu Gustawa Holoubka. Krytycy teatralni recenzując spektakl, stwierdzili, że Holoubek wybierając do inscenizacji przekład dramatu Paszkowskiego "pchnął Teatr Dramatyczny w kierunku gestu poetycznego". Jak widać, nie tylko teatr ale i plakat. "W człowieku do którego przemawia, chce poruszyć wszelkie struny, chce równie silnie przemawiać do jego intelektu, uczucia, wyobraźni" - pisał o Tomaszewskim Jan Lenica.

Henryk Tomaszewski, Hamlet, 1969

poniedziałek, 13 czerwca 2011

Konstanty Puzyna, pierwszy kierownik literacki Teatru Dramatycznego powiedział, że jego teatr ma być „antywerystyczny, środowiskowy, intelektualny, polityczny”. Takie również miały być plakaty promujące spektakle tego teatru (szczególny nacisk kładziono na ich „intelektualność”). Jak pisała Małgorzata Dziewulska, „intelektualny należało wówczas rozumieć jako intencję ożywienia funkcji poznawczych teatru, także w odniesieniu do kulturalnej i politycznej aktualności”. Słowo „teatr” można by tu swobodnie zastąpić słowem „plakat”, który jak wirus zaraża myślą, wprowadza niepokój, buduje napięcie.

Jan Młodożeniec, Indyk, 1960

Waldemar Świerzy, Po upadku, 1965

Robert Czerniawski, Śmierć i dziewczyna, 2009

niedziela, 29 maja 2011

"Guernica"

Daniel Mróz, Guernica, 1969

projekt kostiumów: Helmut Kajzar

projekt kostiumów: Helmut Kajzar


Spektakl Guernica, 1969, reżyseria i kostiumy Helumt Kajzar, plakat i scenografia Daniel Mróz.

wtorek, 24 maja 2011

„Nigdy nie czytałem uważnie sztuk, robiąc scenografię. Za to do plakatu, nieraz po kilka razy.”

Franciszek Starowieyski zaprojektował dla Dramatycznego łącznie 15 plakatów, oraz – w 1966 roku – stworzył też jedyną dla tego Teatru scenografię. Spektaklem, o którego zaprojektował nie tylko plakat ale
i dekoracje był Quiz. W plakacie posłużył się formami niemal abstrakcyjnymi – zamkniętą kompozycją koncentrycznych inii. Z kolei w scenografii, jakby w opozycji do plakatu, wprowadził formy bardzo konkretne, proste, dosadne. Artysta wylepił prostokątną przestrzeń papierem, gdzieniegdzie pokrytym, odręcznymi rysunkami. Tym prostym gestem otworzył scenę na wyobraźnię widza: puste kartki wręcz prowokowały, zmuszając do intelektualnej pracy.
Quiz doskonale pokazuje, jak Starowieyski przenosi własny system znaków
z plakatu na scenografię, łączący zmysłowe formy z intelektualnym przesłaniem.

Franciszek Starowieyski, Quiz, 1966

fot. Franciszek Myszkowski


Na wystawie zostanie zaprezentowany plakat i zdjęcia scenografii do spektaklu Quiz autorstwa Franciszka Starowieyskiego.

piątek, 20 maja 2011

"Stygmatyzacja ciała"

Roman Cieślewicz, Ksiądz Marek, 1963


Franciszek Starowieyski, Kochanek. Lekki Ból, 1970


Łukasz Sławiński, Persona. Ciało Simone, 2010

sobota, 14 maja 2011

Wieczór z Bluszczem

W środę, 18 maja 2011r. o godz. 19:00 Muzeum Plakatu w Wilanowie oraz magazyn BLUSZCZ zapraszają na spotkanie z artystami: rysownikami, ilustratorami i plakacistami. Inicjatorem spotkania jest BLUSZCZ, ilustrowany magazyn kulturalny.
Głównym punktem programu będzie dyskusja artystów, a następnie stworzenie przez nich plakatu na oczach widzów. Praca będzie tworzona przez współpracujące z magazynem artystki: Agatę Dudek i Kalinę Możdżyńską.
W panelu dyskusyjnym jako ekspert wystąpi Andrzej Pągowski - wybitny grafik, plakacista i ilustrator, pani Maria Kurpik - kurator Muzeum Plakatu w Wilanowie, Agata Dudek, Kalina Możdżyńska oraz przedstawiciele redakcji Bluszcz.
W czasie poprzedzającym zmagania twórcze goście będą mogli zwiedzić dwie obecnie prezentowane w Muzeum Plakatu ekspozycje, "Cymelia - plakaty z kolekcji polskiej i obcej". Druga - "Dramaturgia Plakatu" to plakaty projektowane dla Teatru Dramatycznego w Warszawie.

poniedziałek, 2 maja 2011

"Zjadł grzybka i zdrów jak rybka"

Jan Lenica o Henryku Tomaszewskim:
„Narzucający się nieodpartą siłą wyobraźni, zaskakujący znienacka pomysłami, obdarzony absolutnym «słuchem» kolorystycznym, posiadł wielką wiedzę władania poezją koloru, który stał się odtąd w jego rękach atutem decydującym (…). Tomaszewski żongluje nim z nieprawdopodobną wirtuozerią, podnosząc go niekiedy nawet do roli samoistnego elementu w plakacie. Tomaszewski nie rezygnuje z żadnych środków stojących do dyspozycji współczesnego plastyka. W człowieku, do którego przemawia, chce poruszyć wszelkie struny, chce przemawiać równie silnie do jego intelektu, uczucia, wyobraźni.”

Henryk Tomaszewski, jeden z najbardziej znanych polskich grafików przez wiele lat był związany z Teatrem Dramatycznym. Jego projekty wyróżnia zamiłowanie do prostoty, wyrafinowana kreska i brak jednoznaczności symbolicznej. Tu tworzył jedne ze swoich najwybitniejszych dzieł. Przede wszystkim plakat do Hadriana VII wyróżniony złotym medalem na Międzynarodowym Biennale Plakatu w Warszawie w 1970 roku, a także do Króla Edypa, Nosorożca, Hamleta czy Dobrego człowieka z Seczuanu. Wszystkie oscylują między aluzją a niedopowiedzeniem, wprowadzając nas w ulotny, efemeryczny świat teatru.

Henryk Tomaszewski, Dobry człowiek z Seczuanu, 1956

Na wystawie zaprezentowanych zostanie 17 plakatów zaprojektowanych przez Henryka Tomaszewskiego dla Teatru Dramatycznego.

wtorek, 26 kwietnia 2011

Kredką po plakacie

Franciszek Starowieyski, Czerwona magia, 1971

Andrzej Piwoński, Pieszo, 1981

Joanna Górska, Jerzy Skakun, FFTS, 2006

Bartek Arobal, Madame Bovary, 2010

wtorek, 19 kwietnia 2011

"Szwejk"

Jerzy Zaruba, malarz, karykaturzysta i scenograf, był członkiem grupy Formistów i współzałożycielem Koła Artystów Grafików Reklamowych.
W 1958 roku wykonał plakat do przedstawienia Szwejk w Teatrze Dramatycznym. Operował w nim charakterystycznym dla karykaturzysty rysunkiem, przełożonym na język plakatu. Zaruba doskonale wpisał się w satyryczną konwencję spektaklu, gdzie dominuje przerysowanie i kpina. Oprócz plakatu Zaruba wykonał również rysunki do programu sztuki: karykatury Hitlera, Goeringa czy Himmlera. We wszystkich realizacjach artysta lekką kreską przemyca prześmiewczy, ale i pełen dystansu humor.

Jerzy Zaruba, Szwejk, 1956

proj. Irena Burke, Aniela Wojciechowska

fot. Franciszek Myszkowski, na zdjęciu: Wiesław Gołas


Na wystawie będzie można zobaczyć plakat Jerzego Zaruby, a także zdjęcia i projekty kostiumów ze spektaklu Szwejk.

sobota, 16 kwietnia 2011

sobota, 9 kwietnia 2011

Otwarcie wystawy

Zapraszamy na wernisaż wystawy Dramaturgia plakatu w piątek 15 kwietnia o godz. 19.00, w Sali Głównej Muzeum Plakatu w Wilanowie.


proj. Justyna Czerniakowska